Εμβόλιο ηπατίτιδας Α
Havrix®, Vaqta®
Hepatitis A vaccine
Hepatitis A virusΤο 1992 κυκλοφόρησε το πρώτο εμβόλιο για την ηπατίτιδα Α, ενώ σήμερα στη χώρα μας κυκλοφορούν δύο είδη εμβολίων ηπατίτιδας Α (Havrix® και Vaqta®) τα οποία είναι ασφαλή, ανοσογόνα και αποτελεσματικά. Είναι εμβόλια από αδρανοποιημένο με φορμαλδεϋδη ιό (στέλεχος ΗΜ175) και προσροφημμένα σε υδροξείδιο του αλουμινίου. Η καλλιέργεια του ιού γίνεται σε ΜΚΟ-5 διπλοειδή κύτταρα ανθρώπου.
Εμπορική ονομασία:
Havrix® inj. 720 EU/ 0.5ml για ηλικίες από 1-18 ετών (στέλεχος HM 175 καλλιεργημένο σε MRC-5) σε 2 δόσεις 0, 6-12 μήνες.
Havrix® inj. 1440 EU/ 1ml για ηλικίες από >19 ετών (στέλεχος HM 175 καλλιεργημένο σε MRC-5) σε 2 δόσεις 0, 6-12 μήνες.
Vaqta® 25 U/ 0.5ml για ηλικίες από 2-18 ετών (στέλεχος CR326F καλλιεργημένο σε MRC-5) σε 2 δόσεις 0, 6-18 μήνες.
Vaqta® 50 U/ 1ml για ηλικίες από 2-18 ετών (στέλεχος HM 175 καλλιεργημένο σε MRC-5) σε 2 δόσεις 0, 6-18 μήνες.
Τρόπος χορήγησης:
Το εμβόλιο χορηγείται ενδομυϊκά στον δελτοειδή, στους ενήλικες και τα παιδιά άνω των 2 ετών, ενώ στα παιδιά κάτω των 2 ετών στην έξω επιφάνεια του μηρού, ενώ μπορεί να χορηγηθεί και υποδόρια σε θρομβοκυτοπενία ή αιμορραγικές διαταραχές.
Έλεγχος αντισωμάτων προ του εμβολιασμού:
Το εμβόλιο δεν χρειάζεται, αν ένα άτομο έχει ήδη νοσήσει από ηπατίτιδα Α (φυσική ανοσία) όταν αυτό διαπιστώνεται με την ανίχνευση των θετικών anti HAV IgG αντισωμάτων. Ο εμβολιασμός των ατόμων με υπάρχουσα ανοσία (ύπαρξη προστατευτικών αντισωμάτων) δεν αποτελεί αντένδειξη εμβολιασμού και δεν αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών. Γενικά ο έλεγχος της ανοσίας (για να διαπιστωθεί αν το άτομο έχει αντισώματα και οπότε δεν χρειάζεται το εμβόλιο) δεν ενδείκνυται στη χώρα μας σε άτομα <40 ετών. Προς αποφυγή άσκοπων και δαπανηρών εξετάσεων η ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων συνιστάται να γίνεται στα άτομα που:
* Γεννήθηκαν στην Ελλάδα πριν από το 1960.
* 'Εχουν στο παρελθόν ζήσει σε ενδημικές χώρες.
* Έχουν ιστορικό με συμπτώματα ενδεικτικά ηπατίτιδας (όπως ίκτερος).
* Το εμβόλιο καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία σε περίπτωση ταξιδιού σε χώρα με υψηλή ενδημικότητα.
Σε ειδικές πληθυσμιακές ομάδες, που πιθανόν είναι ήδη άνοσες όπως, άτομα μεγάλης ηλικίας, άτομα που ζουν σε περιοχές με αυξημένη επίπτωση της νόσου, έλεγχος της ανοσίας πριν από τον εμβολιασμό, έχει οικονομικό όφελος.
Ο έλεγχος της ανοσιακής απάντησης μετά από εμβολιασμό δεν συνιστάται λόγω του υψηλού ποσοστού αποτελεσματικότητας του εμβολίου.
Ενδείξεις εμβολιασμού:
* Το εμβόλιο συνιστάται σε όλα τα άτομα (ταξιδιώτες, στρατιωτικούς κ.α) που προέρχονται από περιοχές χαμηλής ενδημικότητας και πρόκειται να μετοικήσουν ή να ταξιδέψουν προς περιοχές υψηλής ή μέσης ενδημικότητας, όπως χώρες της Αφρικής που βρίσκονται νοτίως της Σαχάρας, χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, της Ινδικής Χερσονήσου, της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, της Σαουδικής Αραβίας και την Γροιλανδία, ιδιαίτερα αν η διαμονή τους πρόκειται να διαρκέσει περισσότερο από 1 μήνα. Γενικά, η αναγκαιότητα του εμβολιασμού σχετίζεται με την ηλικία του ταξιδιώτη, τον τύπο του ταξιδιού, τον τρόπο διατροφής κατά το ταξίδι, το ιστορικό διαμονής σε περιοχές υψηλής ενδημικότητας πριν την ενηλικίωση, τις δραστηριότητες ή την πιθανότητα επαγγελματικής έκθεσης κατά το ταξίδι. Έτσι, αναλόγως του τύπου του ταξιδιού, πολλές φορές το εμβόλιο συνιστάται σε ταξιδιώτες που επισκέπτονται χώρες υψηλού και ενδιάμεσου κινδύνου, ακόμη και όταν η διαμονή είναι μικρής διάρκειας (<1 βδομάδα), σε ταξιδιώτες που επισκέπτονται χώρες με χαμηλή ενδημικότητα, αν πρόκειται να καταναλώσουν τρόφιμα και νερό σε μη αστικές περιοχές όπου το υγειονομικό επίπεδο είναι χαμηλό ή μετά από φυσικές καταστροφές και σε ταξιδιώτες που επισκέπτονται φίλους και συγγενείς σε περιοχές υψηλού και ενδιάμεσου κινδύνου.
* Επαγγελματικός κίνδυνος: νοσηλευτικό, ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό καθώς και το προσωπικό νοσοκομείων, ιδρυμάτων, βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών, ιατροί γαστρεντερολόγοι.
* Εργάτες του δήμου που έρχονται σε άμεση επαφή με λύματα του αποχετευτικού δικτύου.
* Εργαζόμενοι με πειραματόζωα και χειριστές του ιού σε εργαστήρια.
* Τα άτομα που λόγω των σεξουαλικών τους συνηθειών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο έκθεσης στον HAV, όπως οι ομοφυλόφιλοι άνδρες (πρωκτική ή ιδιαίτερα στοματοπρωκτική επαφή) και οι έχοντες πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους.
* Αιμορροφιλικοί.
* Χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών γιατί διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για λοίμωξη HAV. Η μετάδοση μπορεί να συμβεί με την κοινή χρήση συριγγών κατά τη διάρκεια της ιαιμίας, την πτωχή υγιεινή, το συγχρωτισμό και το χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, που πολλές φορές χαρακτηρίζει τα άτομα αυτά. Επιπροσθέτως, σε μεγάλο ποσοστό, οι χρήστες είναι ήδη πάσχοντες από χρόνια ηπατίτιδα Β ή C, γεγονός που καθιστά επιτακτική την εφαρμογή εμβολιασμού στην ομάδα αυτή.
* Χρόνιοι ηπατοπαθείς (χρόνιες ιογενείς ηπατίτιδες Β και C ή αλκοολικής αιτιολογίας ηπατοπάθειες) ή μεταμοσχευμένοι ήπατος, που είναι σε αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση επιπλοκών εάν μολυνθούν από τον ιό της ηπατίτιδας A σε σχέση με το γενικό πληθυσμό, πρέπει απαραιτήτως να εμβολιάζονται, εγκαίρως. Σε σχέση με τους υγιείς ενήλικες, στους ηπατοπαθείς παρατηρείται σε χαμηλότερο ποσοστό ορομετατροπή μετά την πρώτη δόση, αλλά μετά την επαναληπτική δόση το ποσοστό ορομετατροπής είναι ίσο.
* Άτομα με HIV λοίμωξη: η ορομετατροπή είναι δυνατή αν το επίπεδο των CD4 λεμφοκυττάρων είναι > 200 κύτταρα/ml.
* Περιβάλλον πασχόντων από ηπατίτιδα Α (στενή επαφή).
* Όσοι μπορεί να συμβάλλουν στην ευρύτερη διασπορά του ιού στην κοινότητα όπως:
o Τα μικρά παιδιά που ανήκουν σε ειδικές πληθυσμιακές ομάδες (π.χ. αθίγγανοι).
o Παιδιά μεταναστών <10 ετών, από χώρες υψηλής και ενδιάμεσης ενδημικότητας, που διαμένουν σε κέντρα υποδοχής.
o Διαβιούντες επί μακρόν σε καταυλισμούς, συνεπεία φυσικών καταστροφών (π.χ. σεισμοπαθείς).
* Οι εργαζόμενοι σε κέντρα υποδοχής μεταναστών.
Ειδικές συστάσεις εμβολιασμού:
* Τα τελευταία χρόνια εξαιτίας των προβλημάτων σε σχέση με τη χορήγηση γ-σφαιρίνης, το εμβόλιο θεωρείται το καλύτερο μέσο προφύλαξης μετά την έκθεση στον ιό. Η χρήση του εμβολίου για την πρόληψη δευτερογενών κρουσμάτων είναι αποτελεσματική. Ο εμβολιασμός πρέπει όμως να γίνει εντός επτά ημερών από την εμφάνιση των συμπτωμάτων του κρούσματος, γεγονός που απαιτεί την επαγρύπνηση των κλινικών κι εργαστηριακών ιατρών και καθιστά επιτακτική την ανάγκη άμεσης ενημέρωσης των υπηρεσιών δημόσιας υγείας. Σε περίπτωση κρούσματος ηπατίτιδας Α (anti-HAV IgM θετικό) τα άτομα σε στενή επαφή να εμβολιάζονται.
* Σε περιπτώσεις εμφάνισης κρούσματος ηπατίτιδας Α σε βρεφονηπιακό σταθμό (παιδιά που φορούν πάνες) ή αν υπάρξουν 2 κρούσματα σε οικογένειες παιδιών που πηγαίνουν σε κάποιο βρεφονηπιακό σταθμό, ακόμη και αν δεν έχει εμφανιστεί κρούσμα εντός του σταθμού, τότε σε όλους τους εργαζόμενους του χώρου αυτού και στα παιδιά (> 2 ετών) πρέπει να δοθεί εμβόλιο.
* Σε περίπτωση εμφάνισης κρούσματος σε παιδικό σταθμό (παιδιά που δεν χρησιμοποιούν πάνες, >2 ετών) πρέπει να λάβουν εμβόλιο μόνο οι εργαζόμενοι και τα παιδιά του ίδιου θαλάμου - τμήματος.
* Αν ένα κρούσμα εμφανιστεί σε σχολείο, σε γραφείο ή άλλους εργασιακούς χώρους, δεν συνιστάται προφύλαξη σε άλλα άτομα του ίδιου χώρου, παρά μόνο στα άτομα που ήρθαν σε στενή επαφή ή όταν υπάρχει ισχυρή ένδειξη επιδημικής έξαρσης.
* Σε περίπτωση εμφάνισης κρούσματος σε χειριστή τροφίμων, πρέπει να εκτιμηθεί η πιθανότητα επιδημικής έξαρσης και να εμβολιαστούν τα επίνοσα άτομα.
Δοσολογικό σχήμα:
* Το εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί είτε με μία δόση οπότε παρέχεται προστασία για ένα έτος, είτε σε 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 6-12 ή 18 μηνών, οπότε παρέχεται προστασία που μπορεί να κυμαίνεται από 10-20 έτη ή και περισσότερο.
* Σε άτομα που πάσχουν από κακοήθη νοσήματα ή βρίσκονται υπό θεραπεία με ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, μπορεί να μην επιτευχθεί η αναμενόμενη απάντηση. Σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα η ανοσολογική απάντηση είναι μειωμένη, αλλά οι αναμνηστικές δόσεις αυξάνουν τα ποσοστά ορομετατροπής.
* Η προστασία από επιπλέον δόσειςτον εμβολιασμό αρχίζει 14 -21 ημέρες μετά την πρώτη δόση. Το μεγαλύτερο ποσοστό των εμβολιασθέντων (69-98%) αναπτύσσουν προστατευτικά αντισώματα μετά από 15 ημέρες. Μετά την επαναληπτική δόση στους 6 μήνες, 100% των εμβολιασθέντων έχουν προστατευτικά αντισώματα.
* Επί του παρόντος δεν συνιστώνται επαναληπτικές δόσεις και δεν είναι σαφές πότε πρέπει να γίνονται αναμνηστικές δόσεις, πιθανών να απαιτούνται μετά από 20 έτη αλλά όχι νωρίτερα από 10 έτη.
* Στους ταξιδιώτες ο εμβολιασμός πρέπει να διενεργείται 2 τουλάχιστον εβδομάδες πριν το ταξίδι και κατά προτίμηση 4 εβδομάδες πριν. Σε περίπτωση που ο χρόνος είναι περιορισμένος, ο ΠΟΥ συνιστά ο εμβολιασμός να γίνεται οποιαδήποτε ημέρα πριν από το ταξίδι, έστω και την προηγούμενη της αναχώρησης, δεδομένου ότι παρέχει ικανοποιητική προστασία ακόμη και αν χορηγηθεί λίγο πριν ή μετά την έκθεση.
Αντενδείξεις εμβολιασμού:
* Ο εμβολιασμός θα πρέπει να αναβάλλεται κατά τη διάρκεια οξέων εμπύρετων νοσημάτων.
* Το εμβόλιο αντενδείκνυται σε άτομα με γνωστή υπερευαισθησία σε κάποιο από τα συστατικά του εμβολίου, και ιδιαίτερα στο αλουμίνιο.
* Λόγω της παρουσίας μητρικών αντισωμάτων που μπορεί να επηρεάσουν την αντιγονικότητά του, το εμβόλιο δεν χορηγείται σε βρέφη μικρότερα του έτους, ενώ σε παιδιά < 1 έτους μπορεί να έχει μειωμένη αποτελεσματικότητα (έγκριση για χορήγηση σε παιδιά < 2 ετών έχει μόνο το Havrix®).
* Δεν είναι γνωστό αν το εμβόλιο έχει τερατογόνο δράση στο έμβρυο και γι' αυτό θα πρέπει να αποφεύγεται κατά τη διάρκεια της κύησης.
Ανεπιθύμητες ενέργειες εμβολίου:
* Γενικά το εμβόλιο είναι πολύ καλά ανεκτό και ασφαλές. Ανεπιθύμητες ενέργειες αναφέρονται πολύ σπάνια.
* Συχνότερα αναφέρεται τοπικός ερεθισμός στο σημείο της ένεσης, που συνήθως υποχωρεί μέσα σε 2 ημέρες, ενώ μερικές φορές μπορεί να προκαλέσει γενικά συμπτώματα όπως πυρετό, κεφαλαλγία, κακουχία, ίλιγγο, ναυτία, διάρροια, και απώλεια της όρεξης.
Αλληλεπιδράσεις με άλλα εμβόλια ή φάρμακα - Συγχορήγηση:
* Το εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί μαζί με άλλα εμβόλια, αρκεί η ένεση να γίνει σε άλλο σημείο και με διαφορετική σύριγγα. Το ίδιο ισχύει και για την συγχορήγηση του εμβολίου μαζί με την ειδική ανοσοσφαιρίνη, αλλά ο αναμενόμενος τίτλος των αντισωμάτων μπορεί να είναι χαμηλότερος, σε σχέση με αυτόν που δημιουργείται αν το εμβόλιο χορηγηθεί μόνο του.
* Υπάρχει συνδυασμένο εμβόλιο ηπατίτιδας Α και Β (για ενήλικες και παιδιά), το οποίο όμως φαίνεται να έχει μειωμένη αποτελεσματικότητα στα ηλικιωμένα άτομα, καθώς και συνδυασμένο εμβόλιο ηπατίτιδας Α και τυφοειδούς, τα οποία δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα.
Φύλαξη:
* Φυλάσσεται στο ψυγείο στους 2ο - 8ο. Δεν πρέπει να καταψύχεται.
Πηγή :http://www.ioanninamed.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου